MALİ KURAL İLE DOLARDA NASIL BİR DÜŞÜŞ SAĞLANABİLİR?

A-Mali Kural Nedir?

Türk Lirası’nda negatif ayrışma ve sert dalgalanma devam ediyor. Türkiye-ABD ilişkilerinde baş gösteren gerginlik ve İran ambargosu başta olmak üzere son dönemde yaşanan diplomatik stres, Türk ekonomisine karşı özellikle ABD ve Türkiye düşmanları tarafından başlatılan savaş, TL’nin dolar ve euro karşısında negatif ayrışmasını körüklemiştir. Dolar ve Eurodaki artış, kesinlikle Türkiye ekonomisi ile ilgili değildir. Doğal değildir. Türkiye ekonomisi çok sağlam temellere dayanmaktadır. Cari açıktaki büyüme, döviz kurlarında bu kadar artışa neden olabilecek çapta değildir. Kur artışları tamamıyla Türk ekonomisine ABD tarafından yapılan saldırlardan kaynaklanmaktadır.

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, dolar ve Euro kurlarındaki yükselişe karşı gerektiği takdirde Mali Kuralın, aktif hale getirilebileceğini açıklamıştır. Mali Kral ile döviz kurlarının makul seviyelere indirilmesi hedeflenmektedir.

Mali kural, kurallara bağlı maliye politikası söz konusu olduğunda uygulanacak maliye politikasının esneklik limitlerini belirleyen kurallardır.

B-Mali Kuralın Özellikleri Nelerdir?

1-Mali kural, makroekonomik düzeyde bütçe büyüklükleri üzerine bir takım niceliksel sınırlamalar getirmek suretiyle maliye politikalarını kısıtlayan ve yakından disipline eden uygulamalar biçiminde tanımlanmaktadır.

2-Mali kurallar, bütçeleme sürecinin karar alma ve uygulama aşamalarını davranışsal veya yasal normlarla düzenleyen temel ilkeler biçiminde değerlendirilmektedir.

3-Mali kural kapsamında kamu harcamaları, vergiler, bütçe dengesi ve borçlanma düzeyi yakından izlenen öncelikli değişkenlerdir.

C-Mali Kural Nasıl Uygulanır?

Orta vadeli programda mali kural denklemi şöyle açıklanmıştır:

Äa=y(a-1 a)+k(b-b)

Yukarıda verilen mali kural denkleminin açılımı şöyledir;

Äa= Kamu Açığı Uyarlaması / GSYH Oranı

y= Kamu açığının Orta Uzun Vadeli Hedefine Yakınsama Hız Katsayısı,

a-1= Bir önceki Yılın Gerçekleşen Kamu Açığı/GSYH oranı,

a = Orta Uzun Vadede Hedeflenen Kamu Açığı/GSYH oranı,

k= Konjonktürel Etkiyi Yansıtma Katsayısı,

b= GSYH Reel Büyüme Hızı

b = GSYH Büyüme Hızının Uzun Dönemli Ortalaması.

Bu denklemdeki y ve k katsayıları negatif değer taşır.

Denklemdeki harflerin yerine ilgili sayı ve oranlar konulduğunda ulaşılacak olan sonuç, (Kamu Açığındaki Uyarlama/GSYH Oranı), eksi çıkıyorsa kamu açığında azalma, artı çıkıyorsa kamu açığında artma söz konusu demektir.

D-Mali Kural ve Merekz Banaksı Kararları İle Dolarda Nasıl Düşüş Sağlanabilir?

Mali Kural ile;

1-Kamu harcamaları sınırlandırılabilir, azaltılabilir,

2-Vergilerde indirime gidilebilir,

3-Bütçe açığı azaltılabilir,

4-Devletin borçlanma ihtiyacı azaltılabilir,

5-Bu kural ve Merkez Bankasının son kararları ile birlikte piyasalarda likidite önlemleri fazlasıyla esnek hale gelebilir. Bu politikalar sayesinde piyasalara hem döviz hem de TL likiditesi sağlanacak, dolayısıyla dolar ve TL de para arzı artışı olacaktır. Bu da piyasaları ciddi şekilde rahatlatabilir, dolar kurunda düşüş yaşanabilir.

# YAZARIN DİĞER YAZILARI

Yazar Zekeriya Aslan - Mesaj Gönder

#

göndermek için kutuyu işaretleyin

Yorum yazarak Gaziantep Pusula Gazetesi Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Gaziantep Pusula Gazetesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Gaziantep Pusula Gazetesi editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Gaziantep Pusula Gazetesi değil haberi geçen ajanstır.